LAB
LAB. LICHAMELIJK ARTISTIEK BEWUSTZIJN
Langlopend onderzoeksproject
Promotor: CORPoREAL
Beelden: Philippe Wuyts (dans) en Marc Wellens & Albert Engelen (muziek)
De meeste opleidingen in de podiumkunsten aan het Koninklijk Conservatrium Antwerpen besteden aandacht aan de ontwikkeling van het lichaam; als ‘instrument’ in creatie, maar ook vanuit een bewuste ‘artistieke présence’. Deze présence of uitstraling zorgt ervoor dat de kunstenaar, naast de techniciteit van de uitvoering, op het podium de aandacht van het publiek weet vast te houden, zijn stem weet te projecteren, zijn gevoelens groter weet uit te drukken, zijn prestatie de hele zaal laat vullen met bewuste aandacht voor het publiek. Lichamelijk bewustzijn zorgt er ook voor dat de artiest een rijke carrière fysiek kan uitbouwen en uithouden. De podiumkunstenaar (muziek, dans, drama) zet bij elke artistieke prestatie die hij wil leveren zijn lichaam als medium/instrument in, (Mauss, 1973).
Het bewustzijn stimuleren we op het Conservatorium van Antwerpen in diverse opleidingen door onder andere het vak Lichamelijk bewustzijn (LB), ontwikkeld door Magda Thielemans sinds 1987. Dit opleidingsonderdeel groeide geleidelijk uit tot een door studenten en docenten genoemde unieke kwalitatieve methode. Alumni geven aan dat ze bijdraagt tot hun artistieke prestatie én tegelijk hen duurzaam leert omgaan met hun instrument.
De methode is nu nog sterk gekoppeld aan de persoon van de lesgever. De onderzoeker wil daarom na meer dan dertig jaar vanuit observatie, reflectie en data-analyse (bevraging van alumni en externe observators) de kern van haar methode formuleren en beschrijven, deze aftoetsen aan andere methodes die binnen het kunstonderwijs in groep worden aangeleerd, in binnen-en buitenland en via bronnenonderzoek, interviews en focusgesprekken deze methode kwalitatief beschrijven en verbeteren. Het startproject vormt de basis om de unieke methode lichamelijk bewustzijn op termijn deelbaar te maken voor elke leraar/podiumkunstenaar binnen het conservatorium en te delen in het professionele veld in binnen- en buitenland.
Magda Thielemans
onderzoeker
Jan Staes
onderzoeker
Toen ze acht was, kreeg Magda Thielemans (Leuven, 1964) haar eerste danslessen aan het Conservatorium van Leuven. In 1984 behaalde ze met onderscheiding het getuigschrift van pedagogische bekwaamheid aan het Hoger Instituut voor Dans (het huidige departement Dans van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen (KCA, onderdeel van de Schools of Arts van de AP Hogeschool)) waar ze even later ook met grote onderscheiding afstudeerde als gegradueerde in de Hedendaagse Dans.
Naast haar werk als danser en danspedagoog, begon Magda Thielemans al vroeg les te geven aan niet-dansers: ze ontwikkelde de bewegingstraining voor acteurs, zangers en instrumentalisten aan het Koninklijk Conservatorium Antwerpen.
Dankzij Lichamelijk Artistiek Bewustzijn Methode Thielemans (LAB MT) leren de studenten van het KCA hun lichaam kennen én gebruiken om zowel artistieke doelen te bereiken als een duurzame, gezonde carrière uit te bouwen. Daarnaast wordt het bewustzijn van de impact van het lichaam in de theatrale ruimte en op de medespelers aangescherpt. In het onderzoeksdeel van LAB MT wordt op dit moment een deelplatform ontwikkeld voor toekomstige (teaching) artists.
In 2008 lanceert Magda Thielemans samen met Anne Schütt (fysiotherapeut) en Nathalie Roussel (hoofddocent Revalidatiewetenschappen en Kinesitherapie, Universiteit Antwerpen) een onderzoeksprogramma naar letselpreventietraining bij professionele muzikanten. Als lid van de onderzoeksgroep CORPoREAL en samen met Annouk Van Moorsel en het departement Toegepaste Psychologie van de AP Hogeschool, staat Thielemans aan de wieg van Weerbare Kunstenaar, een preventieprogramma voor de mentale weerbaarheid van de podiumkunstenaar.
Magda Thielemans is lesgever, titularis en vakgroepvoorzitter van de bewegingsvakken binnen de opleidingen Drama en Muziek Klassiek van het KCA. Daarnaast is ze ook artistiek coördinator van de educatieve opleidingen Dans aan dezelfde school.
Ze geeft ook workshops en masterclasses, was jarenlang gastdocent aan de Koningin Elisabeth Muziekkapel en maakte deel uit van het docententeam van de International Opera Academy (Gent).
Jan Staes (1972) is teaching artist aan de Educatieve Master Muziek en Podiumkunsten Koninklijk Conservatorium Antwerpen en als onderzoeker artistiek research verbonden aan CORPoREAL.
Sinds 2001 is hij actief als dramaturg bij diverse gezelschappen in Vlaanderen. Daarnaast was hij tien jaar coördinator van CANON, de Cultuurcel van het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming en van 2008 tot 2015 intendant cultuur, jeugd en onderwijs voor Stad Antwerpen.
Hij is tevens coördinator van de Master Kunsteducatie aan Fontys Hogeschool voor de kunsten, Tilburg.